Reglement Eight Ball
Doel van het spel
Eight Ball is een 'aankondigingsspel' dat gespeeld wordt met een witte speelbal en vijftien genummerde ballen. De ene speler moet de ballen 1 tot en met 7 (de volle ballen) potten, terwijl de andere speler de ballen 9 tot en met 15 (de gestreepte ballen) moet potten. Van zodra een speler alle ballen van zijn eigen soort gepot heeft, mag hij proberen de 8-ball te potten. De speler die daar als eerste in een geldige stoot in slaagt, wint het spel.
Aankondigen
Voor de hand liggende ballen en pockets moeten niet aangekondigd worden. Als het voor hem niet duidelijk is, heeft de tegenspeler echter steeds het recht om te vragen welke bal en pocket gespeeld gaat worden. Stoten via banden en combinatiestoten worden niet als voor de hand liggend beschouwd en dienen steeds aangekondigd te worden. Bij het aankondigen is het nooit nodig om eventueel te raken banden, combinaties en dergelijke meer te vermelden.
Ballen die gepot worden in een stoot waarin een foul gemaakt werd, blijven gepot ongeacht van welke speler ze zijn. Bij de openingsstoot moet niet aangekondigd worden. Indien de openende speler bij de openingsstoot op geldige wijze een of meer genummerde ballen pot, mag hij verder spelen.
De openingsconfiguratie
De ballen worden in de vorm van een omgekeerde driehoek op de tafel gelegd, met de topbal van de driehoek op het voetpunt. De 8-ball is de middelste uit de rij van 3 ballen. De beide buitenste ballen van de rij van 5 zijn van een verschillende soort: de ene vol, de ander gestreept.
Afwisselend openen
De winnaar van de 'lag' kiest of hij zelf opent of dat hij de tegenspeler laat openen.Tijdens een individuele competitie openen de spelers afwisselend.
Jump en masterfouls
Het is een foul als de speelbal bij een poging tot jumpshot over of masseren of draaien rond een niet legale tussenliggende bal, die bal als eerste raakt.
De geldige openingsstoot
Om geldig te openen, moet de openende speler (met de speelbal in de hand achter de hoofdlijn) ofwel:
(1) een of meerdere balen potten, ofwel
(2) minstens vier genummerde ballen een band laten raken. Slaagt hij er niet in om geldig te openen, dan maakt hij een foul en krijgt de tegenspeIer de keuze:
(1) de positie aanvaarden en zelf verder spelen of
(2) de ballen opnieuw laten opleggen en dan kiezen wie opent: hijzelf of zijn tegenspeler.
De speelbal potten bij opening
Als bij de openingsstoot de speelbal gepot wordt,
(1) blijven alle gepotte ballen gepot,
(2) is het een foul en
(3) is de tafel open. De inkomende speler krijgt de speelbal in de hand achter de hoofdlijn met alle bijhorende bepalingen.
Genimmerde ballen van de tafel spelen bij de opening
Als een speler bij de openingsstoot een genummerde bal van de tafel laat afspringen, dan is dat een foul en heeft de inkomende speler de keuze:
(1) de positie aanvaarden en zelf verder te spelen of
(2) de speelbal in de hand achter de hoofdlijn nemen.
De 8-ball potten bij de opening
Wanneer bij de opening de 8-ball gepot wordt, heeft de openende speler de keuze:
(1) de ballen terug laten opleggen en zelf terug openen of
(2) de 8-ball laten spotten en verder spelen.
Als tegelijk met de 8-ball ook de speelbal gepot wordt, mag de inkomende speler kiezen:
(1) de ballen opnieuw laten opleggen en zelf openen of
(2) de 8-ball laten spotten en zelf verder spelen met de speelbal in de hand achter de hoofdlijn.
De open tafel
De tafel is open zolang niet vaststaat welke speler met welke soort ballen (de groep: de volle of de gestreepte ballen) speelt. Bij een open tafel mag men als eerste een volle bal raken om een gestreepte bal te potten en vice-versa. De tafel is steeds open na de openingsstoot. Bij een open tafel is het toegestaan om eender welke volle of gestreepte bal als eerste te raken om een bal te potten; is het echter de 8-ball die als eerste geraakt wordt dan
(1) verliest de speler zijn beurt;
(2) blijven alle gepotte ballen gepot en
(3) blijft de tafel open.
Op een open tafel blijven alle ongeldig gepotte ballen gepot.
Keuze van de groep
De keuze van de groep gebeurt nooit bij de openingsstoot, zelfs niet als daarin ballen gepot worden. Onmiddellijk na de openingsstoot is de tafel steeds open. De keuze staat vast vanaf de eerste geldig gepotte bal.
De geldige stoot
Bij iedere stoot (behave bij de openingsstoot en bij een open tafel) moet de speelbal eerst een bal van de eigen soort raken waarna
(1) een genummerde bal gepot moet worden of
(2) de speelbal of eender welke genummerde bal een band moet raken.
Opgelet: het is toegestaan om de speelbal op een band te laten botsen alvorens een genummerde bal te raken: na het contact met de genummerde bal moet echter nog steeds een (genummerde) bal gepot of tegen een band gedreven worden. Voldoet men niet aan deze vereisten, dan maakt men een foul.
De safetystoot
Omwille van tactische redenen kan een speler verkiezen om een bal te potten en toch niet aan beurt te blijven. Hij kan dit doen door een safetystoot aan te kondigen: een safetystoot is een geldige stoot. Als een speIer een safetystoot wil uitvoeren op een voor de hand liggende bal, dan moet hij dat vooraf aankondigen. Doet hij dat niet en pot hij in de stoot een of meerdere ballen van zijn eigen groep, dan moet de speler zelf verder spelen. Alle ballen die bij een safetystoot gepot wordt blijven gepot.
Het scoren
Een speler mag verder spelen tot hij er niet meer in slaagt om op geldige wijze een bal van zijn eigen groep te potten. Van zodra een speler alle ballen van zijn groep gepot heeft, speelt hij om de 8-ball te potten.
Sraf voor een foul
Na een foul krijgt de tegenspeler krijgt de speelbal in de hand over de volledige tafel. Enkel bij fouls bij de openingsstoot krijgt hij de speelbal in de hand achter de hoofdlijn. Deze regel voorkomt het maken van opzettelijke fouls om de tegenspeler nadeel te bezorgen. Met de speelbal in de hand mag een speler zijn hand of ieder deel van de keu (de pomerans inbegrepen) gebruiken om de speelbal te plaatsen. Bij die plaatsing telt iedere voorwaartse stootbeweging waarbij de speelbal geraakt wordt en die niet resulteert in een geldige stoot als een foul.
Combinatiestoten
Combinatiestoten zijn toegestaan. De 8-ball mag evenwel niet als eerste geraakt worden als de tafel niet meer open is.
Ongeldig gepotte ballen
Een ongeldig gepotte bal is een bal die gepot werd
(1) in een stoot waarin een foul gemaakt werd,
(2) in een andere dan de aangekondigde pocket, of
(3) in een safetystoot. Ongeldig gepotte ballen blijven gepot.
Genummerde ballen uit de tafel spelen
Worden er genummerde ballen uit de tafel gespeeld, dan is dat een foul en gaat de beurt over op de tegenspeler. Is het de 8-ball die uit de tafel gespeeld wordt, dan verliest men het spel. Uit de tafel gespeelde genummerde ballen worden terug gespot overeenkomstig.
Spelen op de 8-ball
Maakt men bij het spelen op de 8-ball een foul maar wordt de 8-ball niet gepot of uit de tafel gespeeld, dan is dat een gewone foul en geen verlies van het spel. De inkomende speler krijgt de bal in de hand.
Spelverlies
In de volgende gevallen verliest men het spel:
(1) een foul maken bij het potten van de 8-ball (behalve bij de opening)
(2) de 8-ball potten in dezelfde stoot als die waarin de laatste van zijn groep ballen gepot wordt
(3) de 8-baI uit de tafel spelen
(4) de 8-ball potten in een andere dan de aangekondigde pocket de 8-ball potten wanneer er nog genummerde ballen van de eigen soort op tafel liggen.
Patstelling
Als, na drie opeenvolgende beurten aan de tafel door iedere speler (in totaal dus 6 beurten) men nog slechts twee genummerde ballen en de 8-ball op tafel, in de ogen van de scheidrechter (of van beide spelers als er geen scheidsrechter aanwezig is) geen van beide spelers nog poogt om het spel te winnen omdat het anders hoogstwaarschijnlijk zou leiden tot het spelverlies, dan worden de ballen terug opgelegd en opent de openende speler van het pathangende spel opnieuw.
Zie ook:
Nederlandse Poolbiljart Bond
Wikipedia Eight Ball